Obchodzony we wrześniu Międzynarodowy Dzień Tłumacza stał się doskonałą okazją do wydania książki nieco innej niż wszystkie. Mowa tutaj o przekładzie powieści Anglicy na pokładzie, który swoją premierę miał właśnie 30 września br. Pomysłodawcą oraz realizatorem tego niecodziennego projektu było nieduże gdańskie wydawnictwo specjalizujące się w przekładach powieści anglojęzycznych – Wiatr od Morza.
Książka English Passengers autorstwa brytyjskiego pisarza Matthew Kneale'a została wydana w 2000 roku i jest nawiązaniem do XIX-wiecznej powieści marynistycznej. Autor powołał w niej do życia aż dwudziestu jeden narratorów, których cechuje różnorodność językowa i światopoglądowa. Akcja powieści rozpoczyna się w 1857 roku, kiedy to pastor Geoffrey Wilson postanawia udowodnić, że biblijny Eden znajduje się na Tasmanii. Kaznodzieja wraz ze swoimi kompanami wyrusza w pełną niespodzianek podróż. Tasmania nie okazuje się jednak oczekiwanym rajem na ziemi, lecz siedzibą kolonii karnych, w których angielscy osadnicy na siłę próbują narzucić rdzennym mieszkańcom wyspy europejskie standardy życia.

Powieść English Passengers została przełożona na 14 języków. W Polsce żaden wydawca nie był zainteresowany jej tłumaczeniem. W porozumieniu z autorem wydawnictwo Wiatr od Morza postanowiło zrealizować bardzo nietypowe przedsięwzięcie translatorskie – tekst każdego z narratorów został przełożony przez innego tłumacza!
Zaangażowanie tak wielu osób w tłumaczenie jednej powieści rzadko jest uzasadnione, ale w tym przypadku było inaczej. Autor wyraźnie oddziela fragmenty relacjonowane przez poszczególnych narratorów i zmienia styl, podkreślając różnice między bohaterami. Powierzenie przekładu tekstów każdego narratora innej osobie zaowocowało więc zupełnie naturalnym zróżnicowaniem stylu. Okazało się, że sam Matthew Kneale uznał ten nietypowy pomysł za całkowicie zgodny z jego założeniami.
Wydawnictwo Wiatr od Morza założył Michał Alenowicz – inżynier z wykształcenia, tłumacz z zamiłowania. Opracowanie powieści zaproponował mu Krzysztof Filip Rudolf, adiunkt w Katedrze Translatoryki Uniwersytetu Gdańskiego, leksykograf i tłumacz, autor słowników angielsko-polskich oraz przekładów powieści anglojęzycznych. Michał Alenowicz był jego studentem w Studium Podyplomowym Translatoryka. Obaj tłumacze zaproponowali dziewiętnastu innym osobom przygotowanie przekładu na język polski. Jak mówi wydawca, niektórzy przełożyli tylko kilka stron, inni mieli większy zakres pracy. Każdy starał się jednak jak najlepiej oddać charakter i sposób myślenia swojej postaci.
Z całą pewnością powieść Anglicy na pokładzie jest interesującą propozycją czytelniczą, w której zastosowano niecodzienne rozwiązania tłumaczeniowe. Choćby z tego powodu warto się jej przyjrzeć nieco bliżej.

Źródła informacji:
http://wiatrodmorza.com/beletrystyka/anglicy-na-pokladzie/
http://lubimyczytac.pl/aktualnosci/varia/4609/bezprecedensowe-przedsiewziecie-translatorskie---anglicy-na-pokladzie